İslam’ın beyni kalbine nasıl döndürülebilir? İslamî ilimler, köhne halinden nasıl çıkarılıp şimdiki zamanın başına getirilebilir? Dinî inanç, şu anki geleneksel ve taşlaşmış kalıbından nasıl âzat edilebilir ve ona nasıl özbilinç, bilimsel aydınlık ve aklî mantık verilebilir? Bugün iki parçaya ayrılmış olup yarısı kalıtsal bilinçsiz gelenekler, öteki yarısı ise zamandan geri kalmış ilimler olan İslam’ın binası nasıl yenilenebilir ve onun toplumu nasıl başı ile gövdesi bütünleşmiş, gövdesi canlı, başı uyanık bir toplum haline getirilebilir? Sonuç olarak, ümmetine izzet, bağımsızlık, hayat, bilgi, iman, hareket, maneviyat, servet, buyruk, kılıç, kin, aşk, intikam, bağışlama, cihat, barış, taassup, hoşgörü, özgürlük, önderlik, gerçekçilik, idealizm, övünç, tevazu, isyan, tapınma, insanlık ve bilinç kazandıran o hayat verici, yaratıcı, devrimci, aydınlatıcı, kudret doğurucu, akıl parlatıcı ve medeniyet yaratıcı ruh, tarihin karanlık derinliklerinden ve eskinin kapıları kapalı köhne kalesinden nasıl çıkarılabilir? Bu zamanın içi boş bedenine ve bu sığınmasız ve hedefsiz, fakat saf vicdanına nasıl üflenebilir? Ölmüş ve mumyalanmış yarı İslamî toplumlar nasıl diriltilip uyandırılabilir?!
İÇİNDEKİLER
Ali Şeriati
Yayıncının Notu
BİRİNCİ BÖLÜM
Sorumlu Aydına Umut Mesajı
Rum Suresi
İKİNCİ BÖLÜM
Aydın ve Toplumdaki Sorumluluğu
Meselenin Ortaya Konuluşu
Gerçek Aydın ve Kopya Aydın
Kavramların Dejenerasyonu ve Ters Çevrilmesi
Entelektüel Sınıfın Oluşumu
Sınıf Ne Zaman Oluşur?
17. Yüzyıl Aydın Sınıfının Özellikleri
Milliyetçilik
Aristokrasi Karşıtlığı ve Halkçılık
Sosyal Gerçeklerin Göreceliliği
Sözün Coğrafyası
Aydının Bilimciliği
Saldırı, Savunma ve Rönesans Hareketi
17., 18. ve 19. Yüzyıl Aydınlarının Mantık Özellikleri
Sapkın Bilimcilik
Asil Aydın ve Taklitçi Aydın
Kopya ve Asıl Medeniyetler
Yesrip: Medeniyetin Coşkun Kaynağı
Hire ve Gassanî Medeniyetlerinin Sonu
Doğuda ve İslam Toplumlarında Aydının Ortaya Çıkışı
Aydınlarımıza Bakış
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kültürel Sosyoloji Piramidi
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Üçüncü Yol
BEŞİNCİ BÖLÜM
Bilinç ve Eşekleştirme
Büyük Aldanış
Belirleyici Seçim
İnsan: Uzak ve Çok Yakın
Gündelik Hayat
Sarsıntı
Saçma
Bolluk İçinde Yaşayan Nazlı Varlık
Bilinç ve Eşekleştirme
Daha Küçük, Daha Daha Küçük
Toplum Bilinci
Mihenk
Mavi Oyuncak
Şikayet Acentesi
İnsanların Siyasî Hassasiyeti
Eşekleştirme Çeşitleri
Eşekleştirme Dini
Züht
Şiir
Irkçılık
Geçmişi Kutsama
Şükür
Eşekleştirme Metodu
Danışıklı Dövüş
Yeni Eşekleştirme
Uzmanlık
İlim
Maddi Güç
Medeniyet
Bireysel Özgürlükler
Cinsel Özgürlük
Kadın Özgürlüğü
Taklit
Özet
ALTINCI BÖLÜM
Nereden Başlayalım?
Aydın Kimdir?
Şimdi “Nasıl?” Sorusuna Gelelim
YEDİNCİ BÖLÜM
Kültürel Kaynakların Ortaya Çıkarılması ve Arıtılması
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Ne Yapmalı?
Şimdi Ne Yapmalı?
Öyleyse Ne Yapmalı?
Hedefler
Nasıl?
Program
Araştırma Bölümü
Felsefe ve Hedef
İçtihat Kapısını Açalım
Merkez
İslamiyat Araştırma Grubu
Allah
Kur’an
Peygamber
Örnek Şahsiyetler
Medine
İslam Tarihi Grubu
İslam Kültürü ve Bilimleri Grubu
Sosyal Bilimler Grubu
İslam Ülkeleri Grubu
Müslüman Azınlıklar
Edebiyat ve Sanat Grubu
İslam Edebiyat ve Sanatı
Yeni Sanat ve Edebiyat
Sanat Faaliyetleri
Araştırma Programları
İslam Araştırmaları
Şia Araştırmaları
Siyasi ve Toplumsal Tarih
İslamî Devrimler
Bidatler
Felsefe, Tasavvuf ve Din Ekolleri
Araştırma Kaynaklarının Araştırılıp Düzenlenmesi
İslam Sanatı
İslam Ülkeleri ve Toplumları
Araştırmanın Amaç ve Yöntemi
Öğretim Bölümü
İslamiyât
Kur’an Araştırmaları
Tebliğcinin Eğitimi
Sanat Grubu
Dil ve Edebiyat Grubu
Tebliğ Bölümü
Kuruluşlar
DOKUZUNCU BÖLÜM
Sorumlu Aydın Kimdir
ONUNCU BÖLÜM
Ekler
Aydının Toplumla İlişkisi
Sorular ve Cevaplar
