Her medeniyetin tarihsel bir serüveni ve yapı tarzından ve inşasında kullanılan unsurlardan meydana gelen görünür bir bedeni vardır. Bir medeniyetin bu yönlerini incelemek kolaydır. Aslolan bir medeniyetin ruhunu, eğilimlerini, düşüncelerini, inançlarını, içsel çelişkilerini ve gizli ukdelerini incelemek; çeşitli içyapıları ve gizli köşeleri hakkında araştırma yapmak ve özellikle değerlerini ortaya koymaktır. Her medeniyet bir insan gibidir. Onun yaşam olaylarının biyografi ve fizyolojisini, ailevi ve sosyal çevresini, ekonomik durumunu ve hayat tarzını incelemek zor değildir. Fakat acaba bu konuları incelemek suretiyle onu dosdoğru tanıdığımızdan emin olabilir miyiz? Asla! Onun inançları, bilgileri, malumatı, ruhî, ahlakî ve duygusal özellikleri; bireysel gerçekliğini ve müstakil ve mümtaz şahsiyetini meydana getiren hayalleri, duyarlılıkları, arzuları, zevk ve duygularını incelemek ayrı bir iştir. Onun hayatı, geçmişi, çevresi, mirası ve kültürü hakkındaki bilgileri etraflıca hazırladıktan sonra ruhsal tahliline, karakterlerinin, özelliklerinin bilimsel izahına, ukdelerini açmaya, ruh ve düşüncesinin gizli köşelerini bulmaya yönelmek gerekir.
İÇİNDEKİLER
Ali Şeriati
Yayıncının Notu
Önsöz
Tarihte Ender Bir Olay
ÇAĞDAŞ ASIRLARIN ÖZELLİKLERİ
Büyük Kapitalizmin Ortaya Çıkışı
Evrensel Sömürünün Ortaya Çıkması
Liberalizm ve Demokrasinin Sarsılması
Egemen Güçlerin Yerine Ekonomi Gücünün Geçmesi
Makinenin İnsanlık Alanına Gün Geçtikçe Daha Hızlı Girmesi
İndividüalizm
Modern Hayatın Çeşitli Yönleri Karşısında İnsanın
Alinasyonu
İnsanın İnandığı Bütün Asaletlerin Yerine Hayatın Asaleti
Mantıkçı Rasyonalizmin Güçlenmesi
İleri Bürokrasi
Mekanik Düzenin İnsanın İnsanî Yarısına Dayatılması
İnsanî Değerlerin Makine, Ekonomi ve Üretim, Başka Bir İfadeyle Faydacılık Ruhu Tarafından Seçimi
Hiçlik ve Umutsuzluk Felsefesinin Yayılması
İnsan Hayatının ve Duygunun Mantıkî, İlmî ve Aklî
Esaslara Dayandırılması
İnsan Ruhunun Aydınlanmacı ve Manevî Yönlerinin
İşlevsiz ve Yok Olması
Kör İsyan
Ailenin Zayıflaması ve Dağılma Tehlikesi
Dışsal Bilginin Şaşırtıcı İlerleyişi Karşısında İçsel Bilginin Hesapsız ve Başa Dert Açan Zafiyeti ve Kendini Bilmezlik
Yeni Bir İnsan Tipinin Yaratılması ve Tiplerin Makine,
Bürokrasi ve Ekonomi ile Tekdüzeleştirilmesi
Farklı İnsan Kültür ve Medeniyetlerinin Ölümü ve Tek Bir Küresel Medeniyetin Ortaya Çıkışı
Boş Zamanların Ortadan Kalkması ve İş yahut Yapay
Eğlencelerle Doldurulması
Çağdaş İnsanın Mahrum Kalışı
Medeniyetin İnsandan Bağımsız Olması
Dünyanın Tüketim Grubu ve Üretim Grubu Olarak
Ayrılması
Küresel Sınıfların Ortaya Çıkışı
Modern Uygarlıkta Aracıların Parlaması
Tüketicilik
Modern Medeniyet Dininin Düalizmi
Yeni Skolastik
Yalnızlık ve Felsefî Ümitsizlik
Bilim ve Bugün
Hümanizme Dayalı Enternasyonalizm Duygusunun
Güçlenmesi
Bilim ve Kültürün Avamileşmesi
Yeni Medeniyet ve Üçüncü Dünya
Komprador Burjuvazinin Oluşumu
Modern Burjuvazi Üretiminin Klasik Tarım Ekonomisine Dayatılması
Bedevi Kavimlerin Hızlı Gelişmesi
Asimilenin Ortaya Çıkışı
Taklit Olgusu
Cinayet ve Günahın Gittikçe Artması
Sanayi Ülkelerinden İthal Edilmiş Üstyapının
Sanayileşmemiş Toplumların Altyapısına Yüklenmesi
Modern Sanayi Toplumlarının Sorun ve Çözümlerinin Geri Kalmış Ülkelere Yapay Olarak Aktarılması
Burjuvazinin Bozulması
DÜNYAGÖRÜŞÜ VE KÜLTÜRLE İLGİLİ GENEL BİR KONU
Dünyagörüşü ve Kültürle İlgili Genel Bir Konu
DÜNYAGÖRÜŞÜ VE ÇEVRE
Dünyagörüşü ve Çevre
Yeni Çağ Felsefî Düşüncelerinin İncelenmesi
Nefis/Can ve Ruh/Revân
Diyalektik Nedir?
Formel Mantık
Sokrat ve Hegel Diyalektiğinin Farkı
Mantık ile Diyalektik Arasındaki Fark
Materyalizm ve Yeni Teoriler
Diyalektik İmanı Nasıl İnceliyor?
Sosyalizm (Toplumun Asıl Oluşu)
Marks’a Göre Sınıf
Toplumsal Mülkiyet Nedir?
Düşünür ve Sanatçının Özgürlük ve Sorumluluğu
Manifesto’yu Oluşturan Şeyler Nelerdir?
Kolektivizm Nedir?
Proleter Nedir?
Emperyalizm Nedir?
Sübjektif ve Objektif Nedir?
YENİ ÇAĞ’DA SİYASÎ EĞİLİMLER
Yeni çağ’da Siyasî Eğilimler
Proletarya Diktatörlüğü Nedir?
KENDİNİ BULMA MESELESİ
Kendini Bulma Meselesi
Alinasyon
GÜNÜMÜZ MEDENİYETİNİN ÖZELLİKLERİ
Günümüz Medeniyetinin Özellikleri